Według badań Biostatu z 2023 roku ponad 45 proc. Polaków zauważyło u siebie w ostatnim czasie pogorszenie jakości wzroku. Jednymi z najczęstszych chorób oczu są: jaskra, zaćma, retinopatia cukrzycowa i AMD, czyli zwyrodnienie plamki żółtej. Regularne badania okulistyczne pozwalają wykryć te choroby na wczesnym etapie i dają dużą szansę na wyleczenie, a przynajmniej na powstrzymanie ich rozwoju w poważniejsze schorzenia.

Zbyt długie kolejki

Jedną z głównych przyczyn pogarszania się wzroku Polaków jest zbyt późne wykrywanie chorób oczu, co wynika z utrudnionego dostępu do specjalistów. Według danych NFZ z 2019 roku województwo mazowieckie znalazło się w niechlubnej czołówce regionów pod względem czasu oczekiwania na wizytę w poradni okulistycznej. 45 dni w przypadkach pilnych i 133 dni w pozostałych – tyle średnio w 2019 r. musieli czekać na wizytę mieszkańcy województwa mazowieckiego. Sytuacja z roku na rok się poprawia, ale nadal niewystarczająco.

Dlatego samorząd województwa mazowieckiego w ubiegłym roku rozpoczął pilotażowy program bezpłatnych badań wzroku. Do tej pory odbyły się one już w: Łosicach, Sochaczewie, Sierpcu, Żyrardowie, Płocku, Bodzanowie, Ciechanowie, Radomiu, Siedlcach, Ostrołęce, Legionowie, Warszawie (Wilanów) i Wołominie.

– Obecnie do badań przesiewowych wykorzystywany jest także sprzęt, który pomaga w wykryciu nowotworów narządu wzroku, w tym czerniaka. To choroby cywilizacyjne, coraz częściej występujące w społeczeństwie. Liczymy, że badania pomogą je wykryć i uratować czyjeś życie – mówi marszałek Adam Struzik.

Badania profilaktyczne

Jak pokazują mapy potrzeb zdrowotnych na lata 2022–2026, w województwie mazowieckim w 2022 roku choroby oka dotknęły blisko 88 tys. pacjentów, z czego 78 tys. było hospitalizowanych. Najczęściej występowały zaburzenia soczewki. W ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w kategorii choroby oka i przydatków w województwie mazowieckim udzielono 822 tys. świadczeń. W 2023 roku w szpitalach w całej Polsce było hospitalizowanych ze względu na problemy ze wzrokiem 475 tys. pacjentów. Najczęstszą przyczyną przyjęcia do szpitala była zaćma.

Jak przygotować się do badań?

Wystarczy przyjść do Zespołu Szkół Drzewnych i Leśnych im. Jana Kochanowskiego w Garbatce-Letnisku przy ul. Hanki Lewandowicz 4. Trzeba pamiętać o zabraniu ze sobą długopisu i okularów, jeśli są potrzebne do wypełnienia druków. Po podpisaniu dokumentów należy udać się do rejestracji, gdzie zostanie nadany numer pacjenta, według którego dana osoba będzie miała wykonane badania. Odbywają się one w godzinach od 9 do 17. Warto zaznaczyć, że przy dużej liczbie osób chętnych rejestracja może zakończyć się dużo wcześniej (np. ok. godz. 13), tak aby do godz. 17 każda zarejestrowana osoba została zbadana.

– Zapoczątkowana w ubiegłym roku akcja „Dobry wzrok Mazowszan” cieszy się sporym zainteresowaniem. Od poprzedniego roku udział w badaniach wzięło blisko 2600 pacjentów. Zachęcamy do przyjścia w niedzielę do szkoły w Garbatce-Letnisku. Warto dbać o swoje zdrowie! – mówi wicemarszałek Rafał Rajkowski.

Infolinia dla pacjentów

Z myślą o osobach zagrożonych utratą widzenia, szukających pomocy dla siebie lub bliskich została utworzona specjalna infolinia działająca w poniedziałki w godz. 16-21 i piątki w godz. 8-13. Zachęcamy do kontaktu pod numerem telefonu 602 63 44 00. Za prowadzenie infolinii odpowiada partner projektu – Retina AMD Polska. Jest to stowarzyszenie, które od 25 lat upowszechnia wiedzę na temat schorzeń siatkówki i plamki żółtej – przyczynach chorób, ich przebiegu, możliwości leczenia i rehabilitacji.

W latach 2020–2024 samorząd województwa mazowieckiego przekazał ponad 32,2 mln zł na inwestycje na oddziałach okulistycznych w mazowieckich szpitalach i placówkach zdrowotnych oraz ich doposażenie.

– Oszacowanie zachorowalności mieszkańców Mazowsza na choroby cywilizacyjne oczu, we współpracy z samorządem województwa, było moją ideą od wielu lat. Stworzony we współpracy z Katedrą Okulistyki UKSW projekt jest innowacyjnym przedsięwzięciem ze względu na jego pionierski charakter w obrębie całego województwa i niebywale perspektywiczny ze względu na brak w obecnym stanie wiedzy dokładnych danych epidemiologicznych dotyczących chorób cywilizacyjnych oczu. Polega na diagnostyce mieszkańców w różnych miastach na Mazowszu przez wyspecjalizowaną kadrę medyczną oddelegowaną z Oddziału Okulistyki Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego. Baza danych zebranych podczas badań może stworzyć bogatą podstawę oszacowania zachorowalności mieszkańców Mazowsza na choroby cywilizacyjne oczu, takie jak jaskra, choroby plamki żółtej związane z wiekem czy retinopatia cukrzycowa – wyjaśnia prof. Agnieszka Kamińska z Katedry Okulistyki UKSW Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie.

Partnerami programu są: Międzyleski Szpital Specjalistyczny w Warszawie, Oddział Okulistyki UKSW w Warszawie i Stowarzyszenie Retina AMD Polska